Ormiston

Miejsce

Ormiston

Data zwiadu

2020

Kto poprowadził zwiad

pwd. Urszula Sagalara

Hufiec Polesie

Historia

21 lat po zakończeniu pierwszej Wojny Światowej, we wrześniu 1939 r., Polska została zaatakowana przez wojska niemieckie i ZSRR. W zawierusze wojennej znów ginęli ludzie, żołnierze i cywile. Polskie wojska przegrały bitwy graniczne, a później straciły stolicę i musiały wycofać się z kraju. Polska znów zniknęła z mapy podzielona między najeźdźców.

Wojska polskie najpierw przemieściły do Francji, ale gdy Francja upadła w czerwcu 1940 r. prawie 17 000 polskich żołnierzy uciekło do Wielkiej Brytanii, gdzie przegrupowali się i przygotowywali na powrót i wyzwolenie Europy i swojej ojczyzny.
Tym sposobem polscy żołnierze znaleźli się także tutaj w Szkocji, dokładnie w miejscu, w którym dzisiaj stoimy. Żołnierze ci pozostawili po sobie ślad – ten oto osobliwy pomnik polsko-szkockiej przyjaźni.

W czasie II wojny światowej zabudowania ORMISTON HALL służyły do kwaterowania polskich żołnierzy stacjonujących w East Lothian. Podobno część żołnierzy rozmieszczona była także po domach mieszkańców Ormiston. Włączali się oni w życie lokalnej społeczności.
Ormiston Hall spłonęła w 1942 roku. Pozostały tylko ruiny wyglądające na znacznie starsze. Skrywają one zapewne historię starszą od tej wojennej.

Wydaje się, że rok 1942 był dla tego miejsca trudnym rokiem – nie tylko spłonęła Ormiston Hall, ale także niedaleko rozbił się bombowiec Blenheim, zginął wówczas na miejscu jego pilot, pochodzenia australijskiego(1942.10.28)

Na pomniku można dostrzec wyryte dwa herby polskiego orła wraz ze słabo wyrytymi insygniami pułkowymi, ale dość trudnymi do rozszyfrowania, oraz szkockiego lwa. Data złożona z dwóch członów znajdująca się po obu stronach pomnika to 15 sierpnia 1942 r. Dzień Żołnierza Polskiego Święto Wojska Polskiego) na pamiątkę Zwycięskiej Bitwy Warszawskiej w 1920, stoczonej w czasie wojny polsko-bolszewickiej tzw. cudu nad Wisłą.

Najprawdopodobniej został wzniesiony podczas II wojny światowej przez polskich żołnierzy 10 Kompanii Zaopatrzeniowej, należącej do 10. Brygady Kawalerii Pancernej i I Polskiej Dywizji Pancernej (której dowódcą był generał Stanisław Maczek).